ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﯞﯨﺮﯗﺳﯩﻨﯩﯔ ﺗﺎﺭﯨﺨﻨﻰ ﺑﯩﻠﻪﻣﺴﯩﺰ؟
2004-ﻳﯩﻠﻰ ﻳﺎﺯﺩﺍ «ﺯﻩﺭﺑﻪ ﺩﻭﻟﻘﯘﻧﻰ» ﺩﻩﭖ ﻧﺎﻡ ﺑﯧﺮﯨﻠﮕﻪﻥ ﯞﯨﺮﯗﺱ ﭘﯜﺗﯜﻥ ﻳﻪﺭ ﺷﺎﺭﯨﺪﯨﻜﻰ ﻧﻪﭼﭽﻪ ﻳﯜﺯ ﻣﯩﻠﻴﻮﻥ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﯞﻩ ﻗﯩﺴﻘﺎ ﺩﺍﺋﯩﺮﯨﻠﯩﻚ ﺗﻮﺭﻻﺭﻏﺎ ﺋﯧﻐﯩﺮ ﺯﯨﻴﺎﻥ ﺳﯧﻠﯩﭗ ﺗﺎ ﮪﺎﺯﯨﺮﻏﯩﭽﻪ ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺗﻪﺳﯩﺮﻯ ﺗﯜﮔﯩﮕﯩﻨﻰ ﻳﻮﻕ.
ﻛﯩﺸﯩﻠﻪﺭ «ﺯﻩﺭﺑﻪ ﺩﻭﻟﻘﯘﻧﻰ»ﺩﯨﻦ ﺋﻪﻣﺪﯨﻼ ﺋﯚﺯﯨﻨﻰ ﺋﻮﯕﺸﺎﭖ ﺗﯘﺭﯗﺷﯩﻐﺎ، 2005-ﻳﯩﻠﻰ ﺋﻪﺗﯩﻴﺎﺯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﻳﺎﺯﻧﯩﯔ ﺋﺎﺭﯨﻠﯩﻘﯩﺪﺍ «ﺗﻪﯞﺭﻩﻧﻤﻪ ﺩﻭﻟﻘﯘﻥ» ﺩﻩﭖ ﻧﺎﻡ ﺑﯧﺮﯨﻠﮕﻪﻥ ﻳﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﯞﯨﺮﯗﺱ ﺧﻪﻟﻘﺌﺎﺭﺍ ﺋﺎﻻﻗﻪ ﺗﻮﺭﻯ ﺋﺎﺭﻗﯩﻠﯩﻖ ﭘﯜﺗﯜﻥ ﺩﯗﻧﻴﺎ ﻣﯩﻘﻴﺎﺳﯩﺪﺍ ﺗﯧﺰﻻ ﺗﺎﺭﻗﺎﻟﻐﺎﻥ. ﺧﻪﯞﻩﺭﮔﻪ ﻗﺎﺭﯨﻐﺎﻧﺪﺍ، ﭘﯜﺗﯜﻥ ﻳﻪﺭﺷﺎﺭﯨﺪﯨﻜﻰ ﺋﯜﭼﺘﯩﻦ ﺑﯩﺮ ﻗﯩﺴﯩﻢ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﻳﯘﻗﯘﻣﻠﯩﻨﯩﭗ، ﻏﺎﻳﻪﺕ ﺯﻭﺭ ﺋﯩﻘﺘﯩﺴﺎﺩﯨﻲ ﺯﯨﻴﺎﻥ ﻛﻪﻟﺘﯜﺭﯛﭖ ﭼﯩﻘﺎﺭﻏﺎﻥ.
ﻣﻪﻳﻠﻰ «ﺯﻩﺭﺑﻪ ﺩﻭﻟﻘﯘﻧﻰ» ﺑﻮﻟﺴﯘﻥ ﻳﺎﻛﻰ «ﺗﻪﯞﺭﻩﻧﻤﻪ ﺩﻭﻟﻘﯘﻥ» ﺑﻮﻟﺴﯘﻥ، ﮪﻪﺭ ﻗﯧﺘﯩﻢ ﯞﯨﺮﯗﺱ ﭘﺎﺭﺗﯩﻠﯩﻐﺎﻧﺪﺍ، ﻳﯘﻗﯘﻣﻠﯩﻨﯩﺸﺘﯩﻦ ﺳﺎﻗﻠﯩﻨﯩﺸﻘﺎ ﻗﺎﺭﺷﻰ ﺗﯘﺭﯗﺵ ﺋﻮﺭﮔﺎﻧﻠﯩﺮﯨﻨﻰ ﺋﯚﺯ ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﺋﺎﻟﻐﺎﻥ ﮪﻪﺭ ﺳﺎﮪﻪ، ﮪﻪﺭ ﻛﻪﺳﯩﭙﺘﯩﻜﯩﻠﻪﺭ ﻧﺎﮪﺎﻳﯩﺘﻰ ﭘﺎﻳﭙﯧﺘﻪﻙ ﺑﻮﻟﯘﭖ ﻛﯧﺘﯩﺪﯗ، ﻧﻪﺗﯩﺠﯩﺪﻩ، ﺑﯘ ﺗﯧﺨﻰ ﺋﺎﻏﺰﯨﺪﯨﻦ ﺳﯜﺕ ﭘﯘﺭﯨﻘﻰ ﻛﻪﺗﻤﯩﮕﻪﻥ ﺑﯩﺮ ﻛﯩﭽﯩﻚ ﺑﺎﻟﯩﻨﯩﯔ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ ﺑﯩﻤﻪﻧﻪ ﭼﺎﻗﭽﺎﻕ ﺋﯩﻜﻪﻧﻠﯩﻜﻰ ﺋﯧﻨﯩﻘﻼﻧﺪﻯ، ﺑﯘ ﺋﻪﮪﯟﺍﻝ ﺋﺎﺩﻩﻣﻨﻰ ﮪﻪﻗﯩﻘﻪﺗﻪﻥ ﺋﻮﺳﺎﻝ ﻗﯩﻠﯩﺪﯗ.
ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﻛﯚﺭﯛﯞﯦﻠﯩﺸﻘﺎ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗﻛﻰ، ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﯞﯨﺮﯗﺳﻰ ﺋﺎﺷﯘ ﺧﯩﻞ ﻛﯩﺸﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮﻧﯩﯔ ﻳﯘﻣﺸﺎﻕ، ﻗﺎﺗﺘﯩﻖ ﺩﯦﺘﺎﻟﻠﯩﺮﯨﺪﺍ ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﻩ ﺑﺎﺭ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﺋﺎﺟﯩﺰﻟﯩﻘﻼﺭﺩﯨﻦ ﭘﺎﻳﺪﯨﻠﯩﻨﯩﭗ ﺗﯜﺯﯛﭖ ﭼﯩﻘﻘﺎﻥ ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﺎ، ﺑﯘ ﺧﯩﻞ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﺎ ﺗﯧﺒﺒﯩﻲ ﺋﯩﻠﯩﻤﺪﯨﻜﻰ ﯞﯨﺮﯗﺳﻘﺎ ﺋﻮﺧﺸﺎﺵ ﻳﻮﺷﯘﺭﯗﻥ، ﺗﺎﺭﻗﯩﻠﯩﺸﭽﺎﻥ، ﺋﯚﺯﯨﻨﻰ ﺋﯚﺯﻯ ﺗﻪﻗﻠﯩﺪ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﻳﺎﺳﯩﻴﺎﻻﻳﺪﯨﻐﺎﻥ ﮪﻪﻣﺪﻩ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﺪﯨﻜﻰ ﮪﯚﺟﺠﻪﺕ ﯞﻩ ﻣﻪﻧﺒﻪﻟﻪﺭﮔﻪ ﺩﻩﺧﻠﻰ ﺗﻪﺭﯗﺯ ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﺑﯘﺯﻏﯘﻧﭽﯩﻠﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﺪﯨﻐﺎﻥ، ﺋﺎﻟﺪﯨﻦ ﻣﯚﻟﭽﻪﺭﻟﯩﮕﯩﻠﻰ ﺑﻮﻟﻤﺎﻳﺪﯨﻐﺎﻥ ﺧﯘﺳﯘﺳﯩﻴﻪﺗﻠﻪﺭﮔﻪ ﺋﯩﮕﻪ.
ﺑﻪﺯﯨﻠﻪﺭ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﯞﯨﺮﯗﺳﻨﯩﯔ ﺗﺎﺭﯨﺨﻰ، ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮﻧﯩﯔ ﺩﯗﻧﻴﺎﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ ﯞﺍﻗﺘﯩﺪﯨﻨﻤﯘ ﺑﯘﺭﯗﻥ ﺩﯦﻴﯩﺸﯩﺪﯗ.
ﺋﻪﻣﻪﻟﯩﻴﻪﺗﺘﻪ، 1945-ﻳﯩﻠﻰ ﮪﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﺯﺍﻣﺎﻥ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﻧﻪﺯﻩﺭﯨﻴﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﺳﺎﺳﭽﯩﺴﻰ ﮔﯧﺮﻣﺎﻧﯩﻴﻪﻟﯩﻚ ﻳﻮﮪﺎﻥ.ﻓﻮﻥ ﻧﻮﻳﯩﻤﺎﻥ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﯞﯨﺮﯗﺱ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﻣﯘﻻﮪﯩﺰﯨﺴﯩﻨﻰ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﯨﻐﺎ ﻗﻮﻳﻐﺎﻥ، ﺑﯘ ﺗﯘﻧﺠﻰ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮﻧﯩﯔ ﺋﯩﭙﺘﯩﺪﺍﺋﯩﻲ ﺷﻪﻛﻠﻰ EMACﺩﯗﻧﻴﺎﻏﺎ ﻛﯧﻠﯩﺸﺘﯩﻦ ﻳﯧﺮﯨﻢ ﻳﯩﻞ ﺑﯘﺭﯗﻧﻘﻰ ﯞﺍﻗﯩﺖ ﺋﯩﺪﻯ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﺑﯘ ﺧﯩﻞ ﺋﺎﻟﺪﯨﻨﻰ ﺋﺎﻟﻐﺎﻥ ﻧﻪﺯﻩﺭﯨﻴﻪﺳﯩﮕﻪ ﺋﻪﻳﻨﻰ ﯞﺍﻗﯩﺘﺘﺎ ﻛﯩﺸﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺋﻪﻗﻠﻰ ﻳﻪﺗﻤﻪﻳﺘﺘﻰ، ﺷﯘﯕﺎ، ﻛﯩﺸﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺩﯨﻘﻘﯩﺘﯩﻨﻰ ﯞﻩ ﺋﻪﮪﻤﯩﻴﻪﺕ ﺑﯧﺮﯨﺸﻨﻰ ﻗﻮﺯﻏﯩﻴﺎﻟﻤﯩﻐﺎﻥ.
ﯞﯨﺮﻭﺱ ﺋﯘﻗﯘﻣﻨﯩﯔ ﺭﻩﺳﻤﯩﻲ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﯨﻐﺎ ﻗﻮﻳﯘﻟﯘﺷﻰ 1975-ﻳﯩﻠﻰ ﺟﻮﻥ ﯞﺍﻟﻜﯩﺮ «ﮪﺎﻳﯟﺍﻥ» ﺋﻮﻳﯘﻧﯩﻨﯩﯔ ﺋﯩﺴﻼﮪ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻥ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﻮﺗﺘﯘﺭﯨﻐﺎ ﭼﯩﻘﺎﺭﺩﻯ، ﺋﻮﻳﯘﻥ ﺋﻮﻳﻨﯩﻐﯘﭼﯩﻼﺭ ﮪﻪﺭ ﻗﯧﺘﯩﻢ ﺑﯘ ﺋﻮﻳﯘﻧﻨﻰ ﺋﻮﻳﻨﯩﻐﺎﻧﺪﺍ Peravadeﻧﯩﯔ ﻣﯘﻧﺪﻩﺭﯨﺠﯩﺴﻰ ﺋﯚﺯﻟﯜﻛﯩﺪﯨﻦ ﻛﯚﭘﯩﻴﯩﭗ ﺑﺎﺭﺍﺗﺘﻰ. ﯞﺍﻟﻜﯩﺮ UNIVACﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﻻﻳﯩﮭﯩﻠﯩﮕﯜﭼﯩﺴﻰ ﺑﻮﻟﯘﭖ، ﺋﯚﺯﻯ ﺗﯜﺯﮔﻪﻥ ﺑﯘ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﻨﯩﯔ ﺑﯘﺯﻏﯘﻧﭽﯩﻠﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺋﺎﻗﯩﯟﯨﺘﯩﻨﻰ ﻛﻪﻟﺘﯜﺭﯛﭖ ﭼﯩﻘﺎﺭﻣﺎﻳﺪﯨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻐﺎ ﺗﻮﻟﯘﻕ ﺋﯩﺸﯩﻨﻪﺗﺘﻰ.
ﻟﯧﻜﯩﻦ ﺋﯩﺶ ﺋﻮﻳﻠﯩﻤﯩﻐﺎﻥ ﻳﻪﺭﺩﯨﻦ ﭼﯩﻘﯩﭗ ﺑﯩﺮ ﮪﻪﭘﺘﻪ ﺋﯩﭽﯩﺪﻩ ﻧﯘﺭﻏﯘﻥ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﯩﻼﺭ، UNIVACﺑﺎﺷﻘﯘﺭﻏﯘﭼﻰ ﺧﺎﺩﯨﻤﻠﯩﺮﻯ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮﺩﺍ «ﮪﺎﻳﯟﺍﻥ» ﺋﻮﻳﯘﻧﯩﻨﯩﯔ ﭘﻪﻳﺪﺍ ﺑﻮﻟﯘﭖ ﻗﺎﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﮪﻪﻡ ﺗﻮﺧﺘﯩﻤﺎﺳﺘﯩﻦ ﻛﯚﭘﯩﻴﯩﭗ، ﺳﺎﻧﯩﻨﯩﯔ ﺑﺎﺭﻏﺎﻧﺴﯧﺮﻯ ﺋﯧﺸﯩﭗ ﻛﯧﺘﯩﯟﺍﺗﻘﯩﻨﻰ ﺑﺎﻳﻘﺎﻳﺪﯗ. ﺋﺎﺧﯩﺮﻯ UNIVACﻳﯧﯖﻰ ﻣﻪﺷﻐﯘﻻﺕ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯧﻼﻥ ﻗﯩﻠﯩﭗ، ﻣﯘﻧﺪﻩﺭﯨﺠﻪ ﻗﯘﺭﯗﻟﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﯚﺯﮔﻪﺭﺗﻜﻪﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻦ، Peravadeﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﺴﻰ ﺋﺎﻧﺪﯨﻦ ﻣﻪﺷﻐﯘﻻﺗﺘﯩﻦ ﺗﻮﺧﺘﺎﻳﺪﯗ، ﺑﯘ ﺑﻪﻟﻜﯩﻢ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﺗﺎﺭﯨﺨﯩﺪﯨﻜﻰ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﺎ ﺑﯩﺨﻪﺗﻪﺭﻟﯩﻜﯩﮕﻪ ﮪﯘﺟﯘﻡ ﻗﯩﻠﻐﺎﻥ ﺗﯘﻧﺠﻰ ﺟﻪﯓ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﻛﯧﺮﻩﻙ.
1983-ﻳﯩﻠﻰ UNIXﻣﻪﺷﻐﯘﻻﺕ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﺋﺎﭼﻘﯘﭼﯩﻼﺭﻧﯩﯔ ﺑﯩﺮﻯ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﻛﯧﻦ ﺗﻮﻣﭙﺴﻮﻥ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮﻧﯩﯔ ﻣﻪﻟﯘﻡ ﺑﯩﺮ ﺗﯜﺭﯨﺪﻩ ﻣﯘﻛﺎﭘﺎﺗﻘﺎ ﺋﯧﺮﯨﺸﯩﺪﯗ، ﻣﯘﻛﺎﭘﺎﺗﻼﺵ ﻣﯘﺭﺍﺳﯩﻤﯩﺪﺍ ﺋﯘ ﺋﺎﺩﻩﻣﻨﻰ ﮪﻪﻳﺮﺍﻥ ﻗﺎﻟﺪﯗﺭﯨﺪﯨﻐﺎﻥ ﺑﯩﺮ ﺋﯩﺸﻨﻰ، ﻳﻪﻧﻰ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﯞﯨﺮﻭﺳﯩﻨﯩﯔ ﻣﻪﯞﺟﯘﺗﻠﯘﻗﯩﻨﻰ ﺋﺎﺷﻜﺎﺭﺍ ﺋﯩﺴﭙﺎﺗﻼﭘﻼ ﻗﺎﻟﻤﺎﺳﺘﯩﻦ، ﺋﺎﯕﻠﯩﻐﯘﭼﯩﻼﺭﻏﺎ ﺑﯩﺮ ﻣﯘﻛﻪﻣﻤﻪﻝ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﺴﯩﻨﻰ ﻗﺎﻧﺪﺍﻕ ﺋﯧﭽﯩﺸﻨﻰ ﺋﯧﻴﺘﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺪﯗ، ﺷﯘ ﭼﺎﻏﺪﺍ ﺑﺎﺭﻟﯩﻖ ﻛﯩﺸﯩﻠﻪﺭ ﺑﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﻗﻮﺭﻗﯘﭖ ﻛﯧﺘﯩﭗ ﺩﺍﯓ ﻗﯧﺘﯩﭗ ﻗﺎﻟﯩﺪﯗ، ﺑﯧﻞ ﺗﻪﺟﺮﯨﺒﯩﺨﺎﻧﯩﺴﯩﺪﯨﻜﯩﻠﻪﺭﻧﯩﯔ ﺋﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﺋﯚﭼﻠﯜﻛﻰ ﻛﯧﻠﯩﭗ، ﺳﻪﮪﻨﯩﺪﯨﻦ ﭼﯜﺷﯜﺭﯛﯞﻩﺗﻜﯜﺳﻰ ﻛﯧﻠﯩﺪﯗ.
ﺋﺎﺩﻩﻣﻨﯩﯔ ﺗﯧﺨﯩﻤﯘ ﺋﻪﻗﻠﻰ ﻳﻪﺗﻤﻪﻳﺪﯨﻐﯩﻨﻰ، «ﺋﯩﻠﻤﯩﻲ ﺋﺎﻣﯧﺮﯨﻜﯩﻠﯩﻘﻼﺭ» ﺋﺎﻳﻠﯩﻖ ﮊﯗﺭﻧﯩﻠﯩﻨﯩﯘ ﻣﻪﺧﺴﯘﺱ ﺑﻪﺕ ﺋﺎﭘﺘﻮﺭﻯ ﺩﯗﺗﯩﻦ «ﻣﺎﮔﻨﯩﺖ ﺋﯚﺯﻩﻙ ﺟﯧﯖﻰ» ﺩﯦﮕﻪﻥ ﻣﺎﻗﺎﻟﯩﺴﯩﺪﻩ ﭘﻪﻗﻪﺕ ﺋﯩﻜﻜﻰ ﺋﺎﻣﯧﺮﯨﻜﺎ ﺩﻭﻟﻠﯩﺮﻯ ﺑﻪﺭﺳﯩﻼ ﮪﻪﺭ ﻗﺎﻧﺪﺍﻕ ﺋﻮﻗﯘﺭﻣﻪﻥ ﺑﯘ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﻨﯩﯔ ﺗﯜﺯﯛﺵ ﻣﺎﺗﯧﺮﯨﻴﺎﻟﻐﺎ ﺋﯩﮕﻪ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗ، ﺋﺎﻧﺪﯨﻦ ﮪﻪﻣﻤﯩﺴﻰ ﺋﯚﺯ ﺋﺎﻟﺪﯨﻐﺎ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﯞﯨﺮﯗﺳﻰ ﺟﯧﯖﯩﻨﻰ ﺋﺎﭼﺎﻻﻳﺪﯗ، ﺩﻩﭖ ﺋﯧﻼﻥ ﻗﯩﻠﯩﺪﯗ. ﺋﯧﻨﯩﻖ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﺋﯧﻴﺘﻘﺎﻧﺪﺍ 1983-ﻳﯩﻠﻰ 11-ﺋﺎﻳﻨﯩﯔ 6-ﻛﯜﻧﯩﻨﻰ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﺳﺎﻧﺎﺋﯩﺘﻰ ﺳﺎﮪﻪﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺧﺎﺗﯩﺮﻟﻪﺷﻜﻪ ﺋﻪﺭﺯﯨﻴﺪﯨﻐﺎﻥ ﻛﯜﻥ ﺩﻩﭖ ﺋﯧﻴﺘﯩﺸﻘﺎ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗ.
ﺋﻪﺳﻠﯩﺪﻩ ﺋﺎﻣﯧﺮﯨﻜﺎ ﺟﻪﻧﯘﺑﯩﻲ ﻛﺎﺭﻭﻟﯩﻨﺎ ﺷﺘﺎﺗﻠﯩﻖ ﺩﺍﺷﯚﻧﯩﯔ ﺩﻭﻛﺘﯘﺭ ﺋﺎﺳﭙﯩﺮﺍﻧﺘﻰ ﻓﯧﺮﯨﺪ ﻛﻮﻓﯧﯩﻦ ﺗﺎﺭﻗﯩﻠﯩﭗ ﻳﯜﺭﮔﯩﻠﻰ ﺋﯘﺯﯗﻥ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﺑﯘﺯﻏﯘﻧﭽﻰ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﻨﯩﯔ ﻛﻮﺩﯨﻐﺎ ﺑﯩﺮ ﺧﯩﻞ ﮪﯘﺟﯘﻡ ﻗﯩﻠﻐﯘﭼﻰ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﻨﻰ ﺗﯜﺯﯛﭖ ﻛﯩﺮﮔﯜﺯﮔﻪﻥ، ﺋﯘ ﺑﯘ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﯩﻨﻰ ﺑﯩﺮ ﮔﺮﺍﻓﯩﻚ ﻳﯘﻣﺸﺎﻕ ﺩﯦﺘﺎﻝ ﺋﯩﭽﯩﺪﻩ ﺗﺎﺭﻗﺎﺗﻘﺎﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻦ ﭘﯜﺗﻜﯜﻝ ﯞﯨﺮﯗﺱ ﺑﯩﺮ ﺳﺎﺋﻪﺕ ﺋﯩﭽﯩﺪﻩ ﺳﯩﺴﺘﯧﻤﯩﻨﯩﯔ ﮪﻪﺭﻗﺎﻳﺴﻰ ﻗﯩﺴﯩﻤﻠﯩﺮﯨﻐﺎ ﺗﺎﺭﻗﺎﻟﻐﺎﻥ، ﺋﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﻗﻮﺷﯘﻟﯘﭖ، VAX11ﻛﻮﻣﭙﯩﻴﻮﺗﯧﺮﯨﺪﺍ ﮪﯘﺟﯘﻡ ﻗﯩﻠﯩﺶ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﺗﻪﺟﺮﯨﺒﯩﺪﻩ ﻣﯘﯞﻩﭘﭙﻪﻗﯩﻴﻪﺕ ﻗﺎﺯﺍﻧﻐﺎﻥ، ﻛﻮﻓﯧﯩﻨﻨﯩﯔ ﺋﯘﺳﺘﺎﺯﻯ ﺋﺎﻧﺪﯨﺮﻟﯩﻤﺎﻥ ﺷﯘ ﭼﺎﻏﺪﺍ ﺑﯘ ﺧﯩﻞ ﭘﺮﻭﮔﺮﺍﻣﻤﺎ ﻣﺎﺗﯧﻤﺎﺗﯩﻜﯩﻠﯩﻖ ﯞﯨﺮﯗﺳﻘﺎ ﺋﻮﺧﺸﺎﻳﺪﯗ ﺩﻩﻳﺪﯗ.
ﺷﯘﻧﯩﯔ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺗﯘﻧﺠﻰ ﮪﻪﻗﯩﻘﯩﻲ ﯞﯨﺮﯗﺱ ﺩﯗﻧﻴﺎﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ، ﺷﯘﻧﺪﺍﻗﻼ ﻛﻮﻣﭙﻴﯘﺗﯧﺮ ﺳﺎﮪﻪﺳﯩﮕﻪ ﺗﺎ ﮪﺎﺯﯨﺮﻏﯩﭽﻪ ﻗﯘﺗﯘﻻﻟﻤﺎﻳﺪﯨﻐﺎﻥ ﭼﯜﺷﻨﻰ ﺋﯧﻠﯩﭗ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ.

ﭘﻪﻥ-ﺗﯧﺨﻨﯩﻜﺎ ﮊﯗﺭﻧﯩﻠﯩﺪﯨﻦ ﺋﯧﻠﯩﻨﺪﻯ